گزارش: مریم طالبی/ این روزها آلودگی هوا در بسیاری از کلانشهرهای کشور جولان می‌دهد به‌طوری که حالا دیگر آلودگی هوا به یک معضل ملی تبدیل شده است. بدیهی است که مهار آلودگی هوا فقط از عهده یک نهاد و یک سازمان برنمی‌آید، بلکه باید برای مقابله با این عارضه زیست‌محیطی، همه آحاد جامعه بسیج شوند.
جمعیت هلال‌احمر به عنوان بزرگ‌ترین جمعیت مردم‌نهاد، نمی‌تواند نسبت به این اپیدمی در حال گسترش و مشکل جدی میلیون‌ها شهروند ایرانی بی‌تفاوت باشد. در این راستا، جمعیت هلال‌احمر با آگاه‌سازی و آموزش تلاش کرده که در این راستا، قدم‌های مثبتی بردارد، اما بدیهی است که با توجه به حجم عظیم مشکل آلودگی هوا، فعالیت‌های جمعیت در این راستا نیز باید بیش از پیش گسترش یابد.
در این نوشتار، به بررسی معضل آلودگی هوا پرداخته‌ایم که هم‌اکنون بسیاری از استان‌های کشور را درگیر خود کرده است. در گفت‌وگو با کارشناسان، این پرسش را مطرح کرده‌ایم که جمعیت هلال‌احمر با اتخاذ چه تدابیری می‌تواند در مهار این آسیب جدی، قدم‌های محکم‌تری بردارد و هوای پاک را برای نسل‌های آینده به یادگار بگذارد.
حفاظت از هوای پاک؛ دغدغه بشردوستانه جمعیت
فعالیت‌های بشردوستانه، فقط کمک مستقیم به همنوع نیست، بلکه تلاش برای پاکسازی هوا را هم باید فعالیتی بشردوستانه به حساب آورد، زیرا در نهایت به ارتقای سلامت شهروندان منجر می‌شود. دکتر مجتبی احمدی، مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان خراسان‌رضوی در گفت‌وگو با پیام‌هلال به همین موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید: «از جمله فعالیت‌های بشردوستانه‌ای که در حیطه کار هلال‌احمر قرار دارد، حفاظت از محیط‌زیست و هوای پاک است.»
به قول این مقام مسئول «سازمان جوانان جمعیت هلال‌احمر در بحث آموزش همگانی برای کاهش آلودگی هوا و حفاظت بیشتر از آن، نقش پررنگی ایفا می‌کند. به این صورت که می‌تواند با تدوین برنامه‌های منسجم برای آموزش اصول حفظ هوای پاک، در ارتقای سلامت هوای کلانشهرها گام بردارد.»
احمدی خاطرنشان می‌کند: «از نگاه من، بیشترین فعالیتی که جمعیت می‌تواند به آن بپردازد، افزایش تاب‌آوری خانواده‌هاست که می‌تواند با آموزش آن به خانواده‌ها از طریق «طرح خادم» در این جهت اقدام کند. در همین راستا، کاهش آلودگی هوا می‌تواند سلامت این خانواده‌ها را به شکل چشمگیری ارتقا بخشد.»
به باور مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر استان خراسان‌رضوی «با کمک فرمانداری‌ها و استانداری‌های هر استان، جمعیت هلال‌احمر می‌تواند در مسیر کاهش آلودگی هوا، منسجم و اصولی رفتار کند و به مهار آلودگی هوا بپردازد.»
از آنجایی که یکی از رسالت‌های بشردوستانه جمعیت هلال‌احمر، حفاظت از سلامت مردم است، به گفته این مقام مسئول «یکی از عمده مخاطراتی که سلامت مردم را تهدید می‌کند، آلودگی هواست که جمعیت هلال‌احمر می‌تواند با یک بسترسازی آموزشی مناسب، این مخاطرات را به حداقل کاهش دهد.»
او ادامه می‌دهد: «همانطور که برای حفاظت از محیط‌زیست، تفاهمنامه‌های متعددی منعقد شده درخصوص مسئله آلودگی هوا نیز به تفاهم و همکاری بیشتری بین جمعیت هلال‌احمر و سایر نهادها نیاز داریم.»
آموزش همگانی جمعیت؛ ترمز آلودگی هوا را می‌کشد
جمعیت هلال‌احمر با اطلاع‌رسانی عمومی می‌تواند نقش مهمی در آگاه‌سازی جامعه درخصوص خطرات آلودگی هوا داشته باشد. دکتر احسان نصیری، یکی از کارشناسان و مسئولان جمعیت هلال‌احمر نیز در گفت‌وگو با پیام‌هلال یادآوری می‌کند: «موضوع کاهش مصرف انرژی، مسئله‌ای است که می‌تواند به شدت در کاهش آلودگی هوا نقش داشته باشد. در این راستا، به اطلاع‌رسانی ویژه‌ای نیاز داریم  که همین موضوع اطلاع‌رسانی، یکی از ارکان اصلی فعالیت‌های جمعیت هلال‌احمر است.»
به گفته او «دو رکن اساسی فعالیت‌های جمعیت هلال‌احمر، امدادگری و آموزش همگانی است. به همین دلیل، جمعیت خود را موظف می‌داند که با ارائه آموزش‌های همگانی در جهت مهار آلودگی هوا گام بردارد.»
نصیری خاطرنشان می‌کند: «جمعیت می‌تواند از طریق آموزش همگانی، مبانی صحیح مصرف انرژی را به آحاد جامعه، اطلاع‌رسانی کرده و به تبع آن، مخاطرات ناشی از آلودگی هوا را به طرز چشمگیری کاهش دهد.»
او به فعالیت‌های آموزشی جمعیت در این حوزه اشاره می‌کند و می‌گوید: «از جمله این فعالیت‌ها می‌توان به تهیه پنل‌های آموزشی برای حمایت از هوای پاک اشاره کرد. همین‌طور جمعیت می‌تواند در ایامی از سال که آلودگی هوا با وارونگی دما همراه است، به برپایی چادرهای سلامتی در سطح شهر بپردازد. در این چادرها نیز می‌تواند ماسک‌هایی برای بهبود تنفس افراد ارائه دهد و همینطور افراد سالمند و بیمار را که در طول مسیر خود، دچار سرگیجه یا آسیب‌های اینچنینی می‌شوند را به مراکز بیمارستانی برساند.»
به قول نصیری «اطلاع‌رسانی درخصوص مباحث حیاتی مثل استفاده کمتر از خودرو شخصی، استفاده از وسایل نقلیه‌عمومی، استفاده از موتورهای برقی و دوچرخه و مواردی از این قبیل نیز می‌تواند جزء سرفصل‌های این آموزش و اطلاع‌رسانی قرار بگیرد.»